EYT Ne zaman çıktı? Deprem ile gelen EYT deprem ile gitti

Emeklilikte Yaşa Takılanlar

Emeklilikte yaşa takılanlar, Türkiye'de 8 Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı olan ve emekli olmak için gerekli olan prim ödeme süresini ve sigortalılık süresini tamamlamalarına rağmen, yaş şartını karşılayamayan kişilerdir. Bu kişiler, emekli olabilmek için daha fazla prim ödemesi yapmak zorunda kalırlar veya emeklilik yaşına kadar çalışmaya devam etmek durumundadırlar.

Öncesinde kadınlarda 20 yıl, erkeklerde ise 5000 gün prim ödeme ve 25 yıl sigortalılık süresi yeterliydi. Ancak 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan kanun değişikliği ile emeklilik yaşı da eklenerek, kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş sınırı getirildi. Daha sonra 2008 yılında yapılan bir başka kanun değişikliği ile ise ilk kez sigortalı olarak işe başlayacaklar için emeklilik yaşı 65'e yükseltildi.

Bu değişiklikler nedeniyle özellikle 8 Eylül 1999 tarihinden sonra sigortalı olan kişiler, emeklilik için daha uzun süre çalışmak zorunda kalmakta veya daha fazla prim ödemek zorunda kalmaktadırlar. Bu nedenle bu kişiler "emeklilikte yaşa takılanlar" olarak adlandırılmaktadır.

2000'li yıllardaki incelemelerle birlikte dünya genelinde yaşanan gelişmeler, paradigma kanıtına yol açmıştır. Küreselleşme, gelir eşitsizliklerini derinleştirmiş ve sınırlamaları artırmıştır. Ayrıca, yapay zeka ve diğer teknolojik gelişmeler, emeğin tehdit konumunu sürdürmekte ve işsizliğini arttırmaktadır. Bu nedenle, sosyal güvenlik sistemleri, özellikle emeklilik düzenlemeleri, yeniden yapılandırmamaya devam ediyor.

Sosyal güvenlik sistemi, modern sosyal politikaların yapısı oluşturmuştur. Almanya'da Bismarck tarafından genç reformlarla başlayan sosyal sigorta sistemi, hastalık muhafazası, iş kazası ve yaşlılık-malullük muhafaza yasalarıyla genişletildi. Ancak, 1980'lerden itibaren, refahın yeniden yapılandırması çerçevesi, sosyal güvenlik sistemi finansmanı konusunda tartışmalar başladı. Bu tartışmalar, kamu harcama sistemlerinin finansmanına yönelik incelemeler nedeniyle eleştirilmekte ve kendi kendini idare edebilen bir sistem için radikal değişikliklere yönelmektedir.

Emeklilik düzenlemeleri, sosyal güvenlik sistemi içinde en büyük yeri kaplamaktadır. OECD, nüfusun yaşlanmasıyla başa çıkabilme ve emeklilik maaşlarının süreleri için reformlar önermektedir. Bu reformlar arasında, çalışma giderleri uzun süre kalacak olanlara mali teşvikler verilmesi, diğer sosyal yardım programlarındaki caydırıcı unsurların kaldırılması ve özel sigorta gövdelerinin alternatif olarak barındırdığı yerlerde yer alır.

Türkiye'nin demografik durumu, diğer Avrupa ve OECD koşullarından yararlanma ve bu durum, sosyal güvenlik sistemi ve özelinde emeklilik sistemi üzerinde tartışılması gereken önemli bir ihtiyaç. Türkiye, emeklilik sistemi için radikal değişiklikler yaparak, kamu bütçesi üzerindeki yükü azaltmayı hedeflemiştir. Ancak, yapılanma, emeklilikte yaşama beklentileri (EYT) olarak yönetilen bir toplumsal kesim tarafından eleştiriliyor.

EYT Kimleri Kapsıyor

"EYT", "Emeklilikte Yaşa Takılanlar" anlamına gelir ve kabaca "Yaşa Bağlı Emekliliğe Takılanlar" anlamına gelir. Bu konu 2022 yılının en çok tartışılan konularından biri oldu. EYT, 9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalılığına başlayan bireyleri kapsıyor. Kabaca tahminen yaş nedeniyle emekli olamayan yaklaşık 2.25 milyon kişinin bu sigortadan yararlanacağı düşünülüyor. EYT için özel düzenleme yapıldı.

EYT tartışması sadece emekli olmak için yaş sınırını bekleyen ve sigortalılığını yetişkin olduktan sonra başlatanlarla ilgili değil. Ayrıca çıraklık ve staj dönemlerinde sigortalılığına başlayanları da kapsar. Dolayısıyla bu bireyler de EYT'nin sunduğu imkanlardan yararlanıp yararlanamayacaklarını merak etmektedirler. Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in yaptığı açıklamaya göre, çıraklık ve staj dönemlerinde sigortalılığına başlayan kişiler EYT kapsamına alınmıyor.

EYT Yaşa Takılanların Beklentisi

EYT kapsamında olan kişiler, 1999 öncesinde sigortalılık başlangıcı yapmış olsalar da, 1999 yılında yapılan kanun değişikliği ile birlikte emeklilik için yaş gereksiniminin getirilmesi nedeniyle emekli olamıyorlar. Bu nedenle, EYT mağdurları, geçmişe dönük uygulama yapılmasını talep ediyorlar. Ancak, bu talep halen kabul edilmemiştir ve EYT ile ilgili yeni bir düzenleme yapılmadığı için EYT mağdurları hala emekli olamamaktadırlar.

Çıraklık ve Stajyerlik EYT Kapsıyor Mu

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in bu tahmini yorumuna göre stajyerlik ve çıraklık EYT kapsamında sayılmıyor.

Sigorta başlangıç ​​tarihi 8 Eylül 1999 olan kadınlar ne zaman emekli olabilir?

Türkiye'de erkek ve kadın bireylerin emeklilik yaşları ve emeklilik gereksinimleri farklıdır. 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri ​​arasında sigortalılığına başlayan kadınlar, 58 yaşında 7.000 gün prim ödemeli veya 4.500 gün prim ödemeli 25 yıl sigortalı olarak emekli olabilirler.

1 Mayıs 2005 tarihinden sonra sigortalı olan kadınlar, 2035 yılı sonuna kadar tamamlanması gereken 7.200 gün prim ödemesi ile 58 yaşında emekli olabilirler. Aksi takdirde, kadınlar için emeklilik yaşı kademeli olarak artacak ve zorunlu yaş emeklilik artacaktır. Kadınlar için erken emeklilik yaşı, sigortalılık süresine ve ödenen prim gün sayısına bağlıdır.

Emekli olmak isteyenlerin şartları yerine getirmesini kolaylaştırmak için emeklilik yaşı tablosu hazırlanmıştır. Kadınlar için sigortalılık süresi 8 Eylül 2019 tarihinde tamamlandığı için kadınlar için sigorta şartı aranmaz.

Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 sonrasında olan erkekler ne zaman emekli olabilir?

2008 yılı itibari ile sigortalı olarak çalışmaya başlayan erkekler 7200 prim gün ödeyip 60 yaşını doldurduktan sonra emekli olabilmektedirler. Kadınlar gibi 7200 prim gün ödemelerini de 2035 yılı sonuna kadar tamamlamak zorundadırlar. kadınlardan farklıdır.

Sigorta başlangıç ​​tarihi 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında olan erkekler 60 yaşını doldurup 7000 gün prim ödedikten sonra emekli olabilirler. Alternatif olarak 60 yaşını doldurup 4500 gün prim ödeyip 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayarak da emekli olabilirler.

Emeklilik yaşınızı hesaplamak için prim günlerinizi ve sigortalılık durumunuzu göz önünde bulundurmalısınız. Yeni düzenlemelerde sigortalılık durumu ve prim günleri dikkate alınırken, sigortanızın başlangıç ​​tarihi de büyük önem taşıyor. Yaş, sigortalılık durumu ve prim gün ödemeleri sigortanızın başlangıç ​​tarihine göre değişmektedir.

EYT Başvuru Şartları Nelerdir

Alternatif olarak sunulan haklardan faydalanmak isteyenlerin belirli şartları yerine getirmesi gerekiyor.

Bu şartlar şu şekildedir:

• Kişinin sigorta kaydının 8 Eylül 1999 tarihinde başlaması gerekiyor.
• 5 bin gün prim ödemesinin tamamlanması olarak tamamlanması gerekiyor.
• Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl olan sigortalılığın tamamlanması gerekiyor.

EYT emeklilik şartlarını sağlayan kişiler, e-Devlet Kapısı üzerinden kendilerini sevdikleri haklardan faydalanmak için başvurabilirler. Bu başvuruları Sosyal Güvenlik Kurumu şubelerini düzenlemek da mümkün.

Başvuru işlemi için e-Devlet Kapısı'na giriş yapıldıktan sonra "Gelir/aylık ödenenek talep belgesinin verilmesi" düğmesinin tıklanması gerekiyor. Daha sonra yönlendirilen sayfada bulunan "Yeni Başvuru" sekmesi üzerinden ilerleyerek başvuru işlemi tamamlanabilir. Yoğunluk nedeniyle e-Devlet üzerinden işlem yapmakta zorlananlar ise Sosyal Güvenlik Kurumu şubelerine giderek başvurularını gerçekleştirebilirler.

EYT Başvuruları

Kamuoyunda EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasası olarak bilinen 08.09.1999 öncesi işe girişi olup gün,yaş ve sigortalılık süresi şartlarını tamamlayan sigortalılar için çıkarılan”7438 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 03.03.2023 tarih ve 32121 sayılı ile Resmi Gazete'de yayınlanmıştır.

E-Devlet üzerinden Emeklilik başvurusunda bulunmak için;

1. E-DEVLET www.turkiye.gov.tr adresinden TC kimlik numaranız ve şifreniz ile giriş yapınız.

2. E-Devlet uygulamasına giriş yaparak arama kısmına “Gelir, Aylık Ödenek Talep Belgesinin Verilmesi” yazınız.

3. “Yeni Başvur” u tıklayınız.

4. “Yeni Başvuru” sekmesinden “Yaşlılık Aylığı” tahsis türü seçiniz. “Sigortalı Türü” SSK lı iseniz 4/A Bağkur'lu iseniz 4/B seçilir. “Başvur” sekmesini tıklayınız.

5. Maaş ödemeniz yapılacağı banka adı ve şubesini seçerek cep telefonu ve adres bilgilerinizi yazınız.

6. Aylık alıyor mu? Soruna Evet ya da Hayır cevap verdikten sonra “ilerle” diyerek “Başvur” sekmesini tıklayınız.

Kaynak,

https://www.axasigorta.com.tr/blog/eyt-nedir-ve-eyt-kimleri-kapsiyor

https://www.kariyer.net/kariyer-rehberi/eyt-nedir-yeni-yasaya-gore-emeklilik-yasi-dusecek-mi/

https://www.researchgate.net/publication/336699173_EMEKLILIK_HAKKI_VE_EMEKLILIKTE_YASA_TAKILANLAR