Kadınlar ve erkekler arasındaki ortalama 13 santimetrelik boy farkı, uzun süredir hem merak edilen hem de tam olarak açıklanamayan bir biyolojik sır olarak biliniyordu. Ancak son yayımlanan iki bilimsel araştırma, bu farkın temelinde yatan genetik mekanizmayı gözler önüne serdi. Ve ilginç olan: Bu fark, daha önce “önemsiz” görülen bir gende gizli olabilir!
Gündeme bomba gibi düşen çalışma, Japonya merkezli bilim insanları tarafından yürütüldü. Araştırmacılar, hem erkek hem de kadınlarda bulunan SHOX isimli bir genin erkeklerde çok daha aktif çalıştığını tespit etti. SHOX, daha önce “her iki cinsiyette de bulunan sıradan bir büyüme geni” olarak sınıflandırılmıştı. Ancak son veriler, bu genin erkeklerin uzun boylu olmasında kilit rol oynadığını ortaya koydu.
Erkeklerde bu gen ‘fazla mesai’ yapıyor!
Yapılan doku analizlerinde SHOX geninin erkek bireylerde, kadınlara kıyasla daha yüksek düzeyde aktif olduğu tespit edildi. Yani gen iki cinsiyette de mevcut olsa da erkek vücudu bu geni daha verimli kullanıyor. Bu da, erkeklerin daha uzun olmasının genetik temelini oluşturuyor.
Araştırmacılar, 928 binden fazla kişinin genetik haritasını inceledi. Bu devasa veri setinde, fazladan Y kromozomu taşıyan bireylerin ortalamadan 3,1 cm daha uzun olduğu, buna karşın ekstra X kromozomunun bu etkiyi göstermediği fark edildi. Bu da erkeklik kromozomu olan Y’nin SHOX geninin aktivitesini tetiklediği şeklinde yorumlandı.
Boy kısalığında da fark ortaya çıktı
SHOX geninde meydana gelen anormalliklerde, erkeklerde ortalama 18,6 cm, kadınlarda ise 8,9 cm kısalma yaşandığı tespit edildi. Bu çarpıcı fark, SHOX’un erkek vücudu üzerinde çok daha büyük etki yarattığını bilimsel olarak kanıtlamış oldu.
Araştırmacılar, bu keşfin sadece boy farkını değil, cinsiyetler arasındaki fiziksel dimorfizmin genetik temellerini anlamak açısından da bir dönüm noktası olduğunu belirtiyor.
