Türkiye'de sürekli değişen fiyat etiketlerinin nedeni olarak bir çok sebep sayılıyor. Kimine göre yanlış politikalar, kimine göre sürekli artan kur, kimine göre de 'fırsatçılık'... Vatandaşlar, mevcut ekonomik sorunlara cevap ararken çoğu kez sorumlu olarak esnafı görüyor.
Esnaflar ise artan maliyetlerinde fiyat etiketleri kadar değiştiğini, satıcılarında alıcılar kadar ekonominin değişkenliğini anlamakta zorlandığını belirtti.
Fiyat istikrarsızlığı, esnafa duyulan güveni sarsıp tüketicilerde 'Fırsatçılık' algısı yaratıyor.
Artan vergilerden kaçınan esnafın, nakit ödeme talep etmesi ya da nakit ödeme ile kart ödeme arasında fiyat farkı koyması 'vergi kaçakçılığı ve kayıt dışılık' vatandaşların esnafa olan düşüncelerini kötü yönde etkiliyor.
Esnaf Maliyetine Satış Yapsa, Batar
Konya Bedesten esnafı, Anadolu'da Bugün Muhabiri Sümeyye Can'a konuştu. Esnaflar, maliyetine satmanın bir kazanç sistemi olmadığını maliyetlerin ise bir çok faktöre bağlı olduğunu açıkladı.
Senelerdir Bedestende esnaflık yapan Kadir Ünlü, "Ticaret kârıdır. Yani buranın gideri vardır, dükkan kirası vardır, stopajı vardır, vergisi vardır. Bunlar ne olacak?" Maliyetin sadece ürün, olmadığına değindi.
Kar hesaplamasında kattığı faktörleri açıklayan Ünlü, "Karın üzerinde maliyet hesaplanıyor. Nakliyesidir, ambarıdır, işçi çalıştırıyorsan işçi giderleridir." Dedi. Bir işletmenin ayakta kalabilmesi için minimum ne kadar kar etmesi gerekiyor sorusuna "Sabit bir fiyatımız yok. Esnafın maliyeti neredeyse günlük değişiyor. Bugün araştırıp bulduğum fiyatı, yarın bulamam" Dedi.
Ünlü, maliyet konusunda esnafı en çok zorlayan kalemin kira olduğunu açıkladı.
Bir esnafın bir işçiye göre emekli, olmasının zorluklarına da değinen Kadir Ünlü, "Senelerdir burada esnafım. Emekli olduk. Yine gene çalışmaya çalışıyoruz." diyerek sözlerini tamamladı.
16 yıldır gözlükçü esnaf, maliyetlerin mevsimden mevsime göre de değiştiğini, ısınma maliyetleri nedeniyle en çok kış aylarında yüksek rakamlara ulaştığını belirtti.
Esnaf, bir esnafın maliyetine satış yapma fikrini, "Maliyetini satış yapmak bence bir esnafın işi değil, ticaret işi değil. İllaki maliyetten ziyade harici olarak da kira masrafları, giderler, personel giderleri gibi masrafları da çıkartmak lazım." sözleriyle değerlendirdi.
Bir esnafın kar edebilmesi içinde "Bulunduğu muhite göre, kirasına göre, masraflarına göre, personel sayısına göre, giderlerine göre hesap etmesi..." gerektiğini açıkladı.
25 yıldır esnaflık yapan Abdullah Kuş, Esnaf maliyetine satış yaparsa ne olur? sorusuna yorumsuz "Batar" Dedi. Kar amacı gütmeden çalışan bir esnafın bile 'maliyetine satış' yapamayacağına değinen Kuş, "Bizim buralarda 35 m² alan içerisinde çok yüksek kiralar ödüyoruz. Haliyle bir ₺80.000 civarında net bir kazanç olması lazım geçilmesi için." Dedi.
