2025'in Ocak-Haziran döneminde Türk haneleri geçen yılın aynı dönemine göre 21 kez daha fazla alışveriş yaparak toplamda 124 alışverişe çıktı. Bu artış, pandemi öncesindeki alışkanlıklara geri dönüldüğünün en somut göstergesi oldu.
Ancak alışveriş sıklığındaki bu artış, alışveriş sepetlerinin küçülmesine neden oldu. Tüketici daha sık alışveriş yaparken, daha az ürün alıyor.
Konya Pazarcılar Odası Başkanı Murat Petek, artan alışveriş oranlarının yeni neslin "günlük tüketim" alışkanlığından kaynaklanabileceğini belirtti.
Petek, büyük ailelerin hâlâ toplu ve haftalık alışveriş alışkanlıklarını sürdürdüğünü; ancak bir alt jenerasyonun, hayat şartları nedeniyle uzun uzun alışveriş yapmaya vakit bulamadığını ifade etti. "Hayat şartlarından dolayı artık iki eş de çalışıyor, bu nedenle zamanları yok" diyen Petek, kışlık stok alışverişlerinin ise artık yapılmadığını vurguladı.
ALIŞVERİŞ HARCAMALARI %42 ARTTI
2025 ilk yarısında hane başına yapılan harcamalar %42 oranında artarak dikkat çekti. Alışveriş başına ortalama harcama ise geçen yıla göre %17 artışla 266 TL’ye yükseldi. Rapora göre bu artışı yüksek enflasyonun etkisi.
EN ÇOK BÜYÜYEN KATEGORİLER: ATIŞTIRMALIK, VÜCUT BAKIMI VE EV TEMİZLİĞİ
Hızlı tüketim ürünleri (HTÜ) harcamalarının %83’ünü gıda ve içecek oluştururken, en büyük büyümeyi atıştırmalık ürünler sağladı. Özellikle bisküviler, kuruyemişler ve dondurmalar bu alanda öne çıkan ürün grupları oldu. Atıştırmalık kategorisindeki büyümede hem fiyat artışı hem de satın alma sıklığındaki yükseliş etkili oldu.
Vücut bakım ürünleri tarafında deodorant, kozmetik ve diş macunu gibi ürünler büyümeyi tetiklerken, ev temizlik ürünleri kategorisinde temizlik mendilleri ve çamaşır suyu başı çekti.
KARTLA ÖDEME ARTTI, NAKİT GERİ ÇEKİLDİ
2025’in ilk yarısında kredi kartı ile ödeme oranı hızla artarken, nakit ödemelerin toplam harcamalardaki payı 8 puan azaldı. Ayrıca yemek çekleri ve hediye kartlarının kullanım oranı da yükselişe geçti. Rapora göre bu durum tüketicilerin bir ödeme alışkanlığı olmadığını vurguladı.
MARKALI ÜRÜNLER YÜKSELİŞTE
Markalı ürünler, 2025'in ilk yarısında hızlı tüketim ürünleri harcamalarında %56 paya ulaşarak geçen seneye göre 4 puanlık artış gösterdi. Bu büyüme özellikle indirim marketleri kanalında gerçekleşti. Buna karşılık market markalı ürünlerin payı 1, açık ürünlerin payı ise 2 puan geriledi.
İNDİRİM MARKETLERİ LİDER, YEREL ZİNCİRLER YÜKSELİŞTE
Hanelerin alışveriş tercihlerinde indirim marketleri liderliğini sürdürürken, yerel zincir marketler 2025 ilk yarısında en fazla büyüme gösteren kanal oldu. Bu yükselişte, farklı ödeme yöntemlerinin bir arada kullanılabilmesi önemli bir etken olarak öne çıktı. Ulusal zincir marketler ortalama büyüme hızında seyrederken, özellikle bağımsız süpermarketler, bakkallar ve pazarlar gibi geleneksel kanallar gerileme kaydetti. Ancak kasaplar, geleneksel kanal içinde payını korumayı başardı.
