2025 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarının açıklanmasının ardından, üniversite tercih süreci başladı. Necmettin Erbakan Üniversitesi Aile ve Gençlik Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Ali Bozgedik, hem öğrenciler hem de veliler için önemli değerlendirmelerde bulundu. Özellikle ön lisans ve lisans programları arasındaki farkların doğru anlaşılması, akademik ve teknik yeteneklerin ayrıştırılması, doğru tercih stratejilerinin oluşturulması konularında uyarılarda bulunan Bozgedik, tercih döneminin sadece bir sıralama değil, bir kariyer belirleme süreci olduğuna dikkat çekti.
2025 YKS SAYILARLA GENEL DEĞERLENDİRME
Bozgedik, bu yıl YKS’ye başvuru ve sınava katılım sayılarının da dikkat çekici olduğunu belirtti:
- Toplam başvuran aday sayısı: 2.560.000
- Sınava katılmayan aday: 209.000
- TYT'ye giren ve tercih hakkı kazanan: 2.310.000
- Gerçek tercih bildirmesi beklenen aday sayısı: 1.300.000
- Yerleştirme kontenjanı: 970.000
Bu tabloya göre yaklaşık 330.000 aday yerleşemeyecek. Ancak önceki yıllarda yaklaşık 1 milyon adayın tercih bile yapmadığını hatırlatan Bozgedik, doğru rehberlikle çok sayıda adayın yerleşebileceğini ifade etti.
TERCİH DÖNEMİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Bozgedik, konuşmasının son bölümünde öğrencilere tercih döneminde nasıl bir yol izlemeleri gerektiğini tek tek sıraladı. Bu bölüm, özellikle tercih öncesi planlama yapmak isteyen öğrenciler için rehber niteliğinde:
- Yerleştirme puanını değil, başarı sırasını dikkate alın.
- İstek sıranızı mutlaka oluşturun. Gitmek istemediğiniz bölümü sadece "kazanırım" diye yazmayın.
- Esnek tercih yapın. Kendi sıralamanızdan %40–60 öne bölümler yazmaktan çekinmeyin.
- En az 3 uzmana danışın. Tercih listesi hazırlarken danışman görüşü çok değerlidir.
- Sadece internet robotlarına güvenmeyin. Tercih robotları ilgi ve yeteneklerinizi analiz edemez.
- Ailenizle birlikte karar verin. Veli desteği hem motivasyon hem yönlendirme açısından önemlidir.
- Tercihlerinizi son saate kadar değiştirebilirsiniz. Sistem bu konuda esnek bırakılmıştır.
2025 YKS TERCİH SÜRECİ VE YENİLİKLER
Bozgedik, bu yıl tercih sürecinde bazı yenilikler olduğuna dikkat çekti. Baraj Güncellemesi hakkında "Hukuk Fakülteleri, artık en az 100.000 başarı sırası ile öğrenci alacak" dedi.
Yeni Rehberler yapıldığı duyuran Bozgedik, referans alınabilecek kılavuzları örnek verdi.
KILAVUZLAR
Milli Eğitim Bakanlığı, ilk kez YKS için veli kılavuzu yayınladı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı da tercih rehberi hazırladı.
YÖK Atlas Güncellendi: Tercih sihirbazına yeni filtreleme seçenekleri eklendi.
Bu güncellemelerin öğrencilere daha bilinçli tercih yapma imkânı sunduğunu belirtti.
“BAZEN EN İYİ BÖLÜMLER LİSANS DEĞİL, ÖN LİSANS OLABİLİR”
Bozgedik, konuşmasının başında toplumda yaygın olan “herkes lisans okumalıdır” algısını eleştirerek, “Üniversite tercihi yaparken el becerisi olanlar, teknik yeterliliği yüksek olanlar ön lisansa özendirilmeli. Veliler bu ayrımı çoğu zaman gözden kaçırıyor.” bazı öğrencilerin el becerilerine, teknik yeteneklerine ve uygulama odaklı öğrenme tarzlarına daha uygun olduğunu belirtti.
HANGİ ÖĞRENCİLER LİSANS TERCİH ETMELİ?
Öğrencinin lisans eğitimi için uygun olup olmadığını anlamak için akademik altyapısına bakılması gerektiğini vurgulayan Bozgedik, şu kriterleri sıraladı:
- Lise düzeyinde türev, integral, limit gibi matematik konularını rahat kavrayabiliyorsa
- Üniversite düzeyinde diferansiyel denklemler, nümerik analiz, lineer cebir, istatistik gibi derslere ilgisi ve potansiyeli varsa
- Analitik düşünme ve soyut problem çözme yetenekleri gelişmişse
Bu tür öğrencilerin mühendislik, temel bilimler ve analitik alanlarda lisans eğitimi almasının doğru olacağını ifade etti.
HANGİ ÖĞRENCİLER LİSANS TERCİH ETMELİ?
Öğrencinin lisans eğitimi için uygun olup olmadığını anlamak için akademik altyapısına bakılması gerektiğini vurgulayan Bozgedik, şu kriterleri sıraladı:
- Lise düzeyinde türev, integral, limit gibi matematik konularını rahat kavrayabiliyorsa
- Üniversite düzeyinde diferansiyel denklemler, nümerik analiz, lineer cebir, istatistik gibi derslere ilgisi ve potansiyeli varsa
- Analitik düşünme ve soyut problem çözme yetenekleri gelişmişse
Bu tür öğrencilerin mühendislik, temel bilimler ve analitik alanlarda lisans eğitimi almasının doğru olacağını ifade etti.
HANGİ ÖĞRENCİLER ÖN LİSANSA YÖNLENDİRİLMELİ?
Buna karşın, bazı öğrencilerin el becerileri ve uygulama odaklı yönleri daha güçlü olabilir. Bu öğrenciler için ön lisans programlarının büyük avantaj sağladığını belirtti:
- Teknik kabiliyeti yüksek olan
- Uygulamalı çalışmaları ve üretim süreçlerini seven
- Pratik iş yapma becerisi olan öğrenciler için
2 yıllık ön lisans programlarının hem mezuniyet süresi kısa hem de istihdam şansı yüksek olduğu vurgulandı.
İŞ GARANTİLİ ÖN LİSANS PROGRAMLARI NEREDE VAR?
Ali Bozgedik, örnek olarak Necmettin Erbakan Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu’nu gösterdi. Bu yüksekokul, Konya Organize Sanayi Bölgesi içerisinde yer alıyor ve birçok bölümde mezunlara devlet destekli iş garantisi sağlıyor.
Öne çıkan programlar:
CNC Programlama
Kontrol ve Otomasyon
Kaynak Teknolojisi
Döküm Teknolojisi
Bu bölümlerin sadece 20 kişilik kontenjanlara sahip olduğunu, dolayısıyla erken ve doğru tercih yapan öğrencilerin büyük avantaj elde edeceğini vurguladı.
YAPAY ZEKA, BİLİŞİM VE DİJİTAL TEKNOLOJİLERDE YENİ BÖLÜMLER
Son yıllarda ön lisans düzeyinde açılan teknoloji odaklı bölümler de büyük ilgi görüyor. Bozgedik, özellikle 2024 kılavuzunda yer alan 14 yeni bölümün 2025 yılında da yüksek talep göreceğini düşündüğünü belirtti.
Yeni açılan bilişim temelli ön lisans programları:
Yapay Zeka Operatörlüğü
Büyük Veri Analistliği
Otonom Sistemler Teknikerliği
Dijital Dönüşüm Elektroniği
Robotik ve Yapay Zeka
Oyun Geliştirme
Bulut Bilişim Operatörlüğü
İmalat Yürütme Sistemleri
Kurumsal Bilişim Uzmanlığı
İnsansız Araç Teknikerliği
Ön Yüz Yazılım Geliştirme
Arka Yüz Yazılım Geliştirme
Bu bölümler sayesinde öğrenciler hem teknolojik donanıma sahip oluyor, hem de istihdamda ciddi avantajlar elde ediyor.
“HER TERCİH BİR FIRSATTIR”
Ali Bozgedik konuşmasını “Bazen çok iyi bölümler lisans değil, ön lisans olabilir. Her tercih bir fırsattır. Fırsatları en iyi şekilde değerlendireceğinize inanıyorum. Tercihleriniz size mutluluk getirsin.” sözleriyle tamamladı.
