Yaklaşık 1.500 yıldır kesintisiz olarak faaliyet gösteren Sina’daki St. Catherine Manastırı, Mısır mahkemesinin verdiği çarpıcı bir kararla kapanma riskiyle karşı karşıya. Mahkeme, manastıra ait mülklerin devlete devredilmesine hükmetti. Bu kararın uygulanması hâlinde, burada yaşayan keşişlerin tahliyesi ve yapının müzeye dönüştürülmesi planlanıyor. Gelişme, Ortodoks dünyasında öfkeye, uluslararası düzeyde ise endişeye yol açtı.
İstanbul’un Fethiyle Aynı Güne Denk Geldi
Yunan medyasında çıkan haberlere göre karar, manastırın yaklaşık 1.475 yıllık varlığını sonlandırabilir. En dikkat çeken ayrıntılardan biri ise kararın 29 Mayıs’ta, yani Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethinin yıl dönümünde alınması oldu. Ortodoks dünyası için sembolik anlam taşıyan bu tarih, manastırın kapanma ihtimaliyle birleşince kararın etkisi daha da büyüdü.
Mısır’dan Karara İlişkin Açıklama
Mısır makamları iddiaları yalanladı ve manastırın normal faaliyetlerini sürdürdüğünü belirtti. Ancak Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, Mısır’dan resmi açıklama talep etti. Manastırın, Yunan Ortodoks Kilisesi’ne bağlı olduğu ve genellikle Yunan keşişler tarafından yönetildiği biliniyor.
Yunan Ortodoks Kilisesi lideri II. Ieronymos, kararı "Ortodoksluk ve Helenizmin ruhani merkezi"ne yönelik ciddi bir tehdit olarak değerlendirdi ve “büyük üzüntü ve haklı bir öfke” ile karşıladıklarını açıkladı.
Tarihi ve Dini Önemi Büyük
St. Catherine Manastırı, Bizans İmparatoru I. Justinianus’un emriyle 6. yüzyılda inşa edildi. Manastırın, Musa peygamberin Tanrı ile yanan çalı aracılığıyla konuştuğu yer olduğuna inanılıyor. Bu özelliğiyle Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam inançları arasında da bir bağ kuruyor. UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan manastır, 3.300’den fazla el yazması ve 16.000 nadir kitabı barındırıyor.
Manastır Yıllardır Hukuki Belirsizlik İçindeydi
Manastırın mülkiyet haklarına ilişkin tartışmalar yeni değil. 2015 yılında Güney Sina Valisi, manastırın yasal statüsünün olmadığını öne sürerek birçok taşınmaza itiraz etmişti. Taraflar arasında ön anlaşma sağlanmasına rağmen, sürecin resmiyete kavuşmaması bu kararın önünü açtı.
Son olarak, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi’nin Atina ziyaretinde yaptığı açıklamada, manastırın korunacağını belirterek kapanma iddialarını reddettiği bildirildi. Ancak hukuki sürecin nasıl şekilleneceği, uluslararası toplumun tepkileriyle birlikte belirsizliğini koruyor.
