İran Meclisi’nin, ABD’nin nükleer tesislere yönelik saldırılarına yanıt olarak Hürmüz Boğazı’nı kapatma kararı alması, dünya enerji piyasalarında büyük yankı uyandırdı.
Karar henüz İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi tarafından resmen uygulamaya konulmadı, ancak bölgede tansiyon yüksek. Bu gelişme, Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülkeler açısından da ciddi riskler doğuruyor.
Türkiye İran'dan Yeniden Petrol Almıştı
Türkiye, 2024’ün Mart ve Nisan aylarında yaklaşık 1.060 ton ham petrolü İran’dan ithal ederek dört yıl aradan sonra bu ülkeyle enerji ticaretine geri dönmüştü. Eurostat verileri, bu ticaretin yeniden başladığını açıkça gösteriyor. Ancak İran’dan Türkiye’ye gelen petrol sevkiyatları başta olmak üzere bölgesel ticaretin çoğu, Hürmüz Boğazı üzerinden gerçekleşiyor.
Hürmüz Boğazı Neden Bu Kadar Kritik?
Hürmüz Boğazı, dünya genelinde deniz yoluyla taşınan petrolün yaklaşık %20’sinin geçtiği dar ve stratejik bir geçit. İran’ın bu rotayı kapatması, sadece bölgedeki ülkeleri değil; küresel petrol fiyatlarını da doğrudan etkileyebilir. Uluslararası analistler, petrol fiyatlarının 100–130 dolar/varil bandına yükselebileceğini belirtiyor.
Türkiye’de Akaryakıt Fiyatları Ne Olur?
Türkiye’deki akaryakıt fiyatları, Brent petrol fiyatlarına ve döviz kuruna doğrudan bağlı olarak şekilleniyor. Eğer Hürmüz Boğazı üzerinden geçişler engellenirse:
Ham petrolün uluslararası fiyatı artacak
Türkiye’nin ithalat maliyeti yükselecek
Pompa fiyatlarına zam ihtimali doğacak
Enerji uzmanlarına göre bu durum kısa vadede motorin ve benzin fiyatlarına 1-3 TL arasında artış olarak yansıyabilir. Özellikle yaz aylarında artan talep ile birlikte, etki daha da hissedilir hale gelebilir.
Jeopolitik Gerilim Sürüyor
İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri her ne kadar “şimdilik kapatma düşüncemiz yok” açıklamasında bulunsa da, parlamentodan geçen tasarı ve Devrim Muhafızları’nın boğaza yönelik hazırlıkları, ihtimalin ciddi olduğunu ortaya koyuyor.
ABD ve Avrupa’dan ise İran’a yönelik yeni yaptırımlar ve diplomatik çağrılar gelmeye devam ediyor. Washington, Çin’in İran üzerinde etkisini kullanmasını istiyor.
